Tłumacze przysięgli w Chorwacji

MIW 22.10.2016


Tłumacze przysięgli w Chorwacji.


W Polsce tłumacz przysięgły to osoba, która spełniła odpowiednie warunki i zdała bardzo trudny, skomplikowany egzamin, dzięki czemu jest uprawniona do wykonywania tłumaczeń uwierzytelnionych. Wszelkie aspekty tego zawodu są określone prawnie. W bardzo dobrze znanej Polakom Chorwacji sprawa ma się nieco podobnie – tłumacz przysięgły (nazywany tam dosłownie sądowym, bowiem nosi on miano „sudski tumač”) działa na zasadach instytucji unormowanej prawnie. Jednakże wymagania, jakie kandydat musi spełnić, by stać się tłumaczem przysięgłym, różnią się.


Jak zostać tłumaczem przysięgłym w Chorwacji?

Aby móc praktykować jako tłumacz przysięgły w Chorwacji, należy spełniać kilka podstawowych warunków. Pierwszym z nich, podobnym do tego obowiązującego w Polsce, jest posiadanie obywatelstwa Republiki Chorwacji lub innego państwa członkowskiego UE. Należy także, tak samo jak u nas, ukończyć uczelnię wyższą, a swoją wiedzę udokumentować zdaniem aż dwóch egzaminów. Pierwszym z nich jest egzamin ze znajomości języka, nie występują w nim więc terminy specjalistyczne – nie muszą go zdawać ci, którzy posiadają dyplom ukończenia studiów językowych. Drugi egzamin przypomina nieco ten znany z polskich realiów, u nas jednak egzamin występuje samodzielnie, zaś w Chorwacji podchodzi się do niego po zaliczeniu specjalnego kursu. Istnieje także parę przeszkód, które mogą pokrzyżować plany osobom aspirującym do funkcji tłumacza przysięgłego w Chorwacji. Jeśli ktoś ma zakaz pracy w służbie cywilnej lub figuruje w rejestrze osób skazanych, nie zostanie dopuszczony do zawodu tłumacza przysięgłego. Jeśli nic nie stoi na przeszkodzie, a kandydat spełni wymagania, otrzyma uprawnienia od Sądu Wojewódzkiego Gospodarczego („Županijski – Trgovački sud”) właściwego dla miejsca zamieszkania tłumacza. Nie zostaje się jednak wpisanym do rejestru tak, jak w Polsce – centralny rejestr tłumaczy przysięgłych nie funkcjonuje, można jednak znaleźć wykaz praktykujących tłumaczy przysięgłych na stronie internetowej http://www.sudacka-mreza.hr/tumaci.aspx. Wystarczy w wyszukiwarce po lewej wybrać kombinację poszukiwanych języków. Co ciekawe, tłumacz przysięgły w Chorwacji swoje uprawnienia otrzymuje tylko na 4 lata. Po upływie tego okresu musi je odnowić.

Prawo o tłumaczach przysięgłych w Chorwacji

Prawo ściśle reguluje także codzienną pracę tłumacza przysięgłego w Chorwacji, określając cechy, jakie musi posiadać wykonane przez niego tłumaczenie uwierzytelnione. Każde takie tłumaczenie musi zawierać podpis tłumacza przysięgłego, jego pieczęć i klauzulę. Klauzula ta ma stałe brzmienie i stałe elementy, wśród których wyróżnić można: imię i nazwisko tłumacza, określenie języków, jakimi się zajmuje, numer i datę wydania decyzji o nadaniu mu uprawnień, a także poświadczenie zgodności wykonanego tłumaczenia z dokumentem. Oprócz klauzuli, w sporządzonym tłumaczeniu musi się znaleźć kilka innych elementów. Jednym z nich jest okrągła niebieska pieczęć tłumacza przysięgłego o średnicy 38 mm. W otoku zawiera ona imię i nazwisko tłumacza przysięgłego oraz wskazanie języka, w którego zakresie tłumacz posiada uprawnienia. Znajduje się tam również tytuł: „stały tłumacz przysięgły” i miejsce zamieszkania tłumacza. Wspomniane wyżej teksty występują w języku chorwackim oraz języku tłumaczenia. Tak sporządzone tłumaczenie zostaje wpisane do rejestru – repertorium tłumacza przysięgłego i jest opatrzone specjalnym numerem. Aby mogło być wydane, musi posiadać „formę zwartą” – być specjalnie „zesznurowane” i opatrzone naklejką tłumacza przysięgłego na ostatniej stronie dokumentu.

Instytucja tłumacza przysięgłego w Chorwacji pod pewnymi względami jest podobna do tej instytucji w Polsce:

  • wymaga posiadania odpowiedniego obywatelstwa, ukończenia studiów wyższych i prezentacji swoich umiejętności podczas egzaminu,
  • jest ściśle określona przez prawo również pod względem elementów, jakie musi posiadać tłumaczenie,
  • nakłada na tłumacza obowiązek wpisania wykonanego tłumaczenia do repertorium.

Istnieją jednak znaczące różnice:

  • Chorwaci muszą zdać aż dwa egzaminy, a dodatkowo ukończyć kurs,
  • uprawnienia w Chorwacji nadawane są na czas określony,
  • w Chorwacji tłumacz nie zostaje wpisany do centralnego rejestru tłumaczy przysięgłych.

Wyraźnie widać więc, że zawód tłumacza przysięgłego w Chorwacji i w Polsce nie działa na takich samych zasadach. Jest to niewątpliwie jednym z powodów, dla których tłumaczenia uwierzytelnione wykonane w Chorwacji nie mogą zostać zaakceptowane przez polskich urzędników. Aby móc złożyć dokument w polskich urzędach, należy skorzystać z usług tłumacza przysięgłego w Polsce.